Soms lees ik iets in de krant waar ik blij van word. De link naar onderstaand artikel was zo'n momentje.
PIEPJONG
Als piepjonge leerkracht kreeg ik in mijn afstudeerjaar tijdens mijn LIO (Leraar In Opleiding) voor een half jaar de verantwoordelijkheid voor mijn eigen klas.
Ik weet nog goed dat dit voelde alsof er een droom was uitgekomen. Machtig!!
FIRESTARTER
In mijn klas zat Tom. Een klein, alleraardigst kereltje dat zijn enthousiasme uitte te door heel hard te gaan 'fladderen' met zijn handen. Hierdoor had Tom de nodige extra ruimte nodig in de kring. Tom was ook lang niet altijd op tijd bij de wc, wat er voor zorgde dat ik hem op mijn allereerste LIO-dag kokhalzend mocht gaan verschonen, omdat hij zijn ontlasting tot aan zijn nek had zitten (vraag mij niet hoe hij dit voor elkaar had gekregen, ik kan je alleen vertellen dat dit zo was...).
LABELS
Ik begeleidde hem zo goed als ik kon en was geraakt en vastbesloten om meer te leren over het op maat kunnen begeleiden van kids die iets anders van mij nodig hadden dan de gemiddelde leerling.
Dus besloot ik als piepjonge juf na de PABO een kopstudie te gaan doen waarmee ik mocht gaan lesgeven in het speciaal onderwijs. De kopstudie leerde mij zowel uit de boeken als in de praktijk over de inhoud van labels zoals: autisme, ADHD, dyslexie etc.
SPECIAAL PLEKJE
Als leerkracht is ieder kind jou dierbaar, maar sommigen krijgen ongemerkt een speciaal plekje in je hart. Een voorbeeld hiervan is Joëlle met wie ik zo nu en dan nog steeds contact heb.
Joëlle had o.a. grote moeite met afscheid nemen van haar moeder (groot respect voor haar moeder!!), waardoor ik mijn ochtenkringen tijden lang samen met haar op mijn schoot heb gegeven totdat een eigen stoel vlak bij mij een optie voor haar werd.
Veel was spannend en dikwijls veel te veel, maar stapje voor stapje sloeg zij zich er dapper doorheen. Alle dagritmekaarten gingen onder de kopieermachine en met haar mee naar huis. Thuis gekomen speelde zij de dag tot in de details na, met dit keer zichzelf op de plek van juf. Ouders wisten daardoor precies met wat voor een juf zij te maken hadden, welke woorden zij gebruikte, welke liedjes zij zong, de soort humor etc. Ik had overdag dus een klein spionnetje in mijn klas ? .
Als bevlogen leerkracht geef je een kind -zo goed als je kunt- wat het nodig heeft en als ouders zul je hier waarschijnlijk nog heel wat schepjes bovenop doen!
Eén van Joëlle haar vele kwaliteiten was haar grote gevoeligheid, wat haar parten speelde op het moment dat er bijvoorbeeld sprake was van een verandering die voor haar nog niet goed te overzien was.
Maar haar grote gevoeligheid maakte haar ook enorm creatief en erg zorgzaam naar haar mede klasgenoten toe.
Of Stef met zijn grote eigenwijsheid, waardoor hij met regelmaat stond af te koelen op de gang (wat zijn eigen keuze was). Stef wist mij alles te vertellen over de vliegtuigen die laag over ons kleuterplein vlogen.
En dan Nick uit groep 4, die opbloeide toen hij helemaal alleen achterin de klas mocht zitten i.p.v. vooraan. Achterin de klas had Nick de ruimte om zich heen en op die manier had niemand last van zijn bewegingsonrust (ook de juf niet ?). En zolang hij aan mij kon laten zien voldoende bij de les te zijn, was dat zijn plek.
Het leuke is dat ik al schrijvend merk dat er heel veel kids én ouders op speciale plekjes in mijn hart zitten en stuk voor stuk hebben zij bijgedragen aan mijn persoonlijke ontwikkeling. Zij hebben er mede voor gezorgd dat ik nu ben wie ik ben.
HOKJES
Wat ik pas veel later over Tom leerde, is dat Tom zijn gedrag bij het hokje autisme hoorde en dat van Joëlle idem (binnen autisme heb je vele soorten). Stef paste er misschien ook nog wel bij en gelukkig heeft Nick in dit verhaal het hokje ADHD voor zichzelf.
Het niet kennen van het passende hokje, heeft van mij destijds geen slechtere juf gemaakt. In tegenstelling, ik denk dat ik zelfs een betere was... Terwijl ik meebewoog met het kind waren mijn verwachtingen van dit kind net zo hoog als de verwachtingen die ik van zijn klasgenoten had. Ik kan mij oprecht niet herinneren dat ik ooit heb gedacht: 'Maar dat kun jij niet, want jij bent of hebt...'
JA MAAR
Tegenwoordig werk ik in mijn eigen praktijk, waarin ik regelmatig hoor: 'Ja maar dat kan ik niet, want ik ben autistisch, dyslectisch, heb ADHD'.
Ja, dus?....
Je beperken tot jouw hokje, jouw label is misschien wel het meest gevaarlijke wat je kunt doen als het op jouw persoonlijke ontwikkeling aankomt!!!
Jij bent namelijk zó veel meer en waar jij tot toe in staat bent is zoveel groter dan het hokje wat jij met vele anderen moet delen!
Jij bent uniek en jezelf ontwikkelen gaat je hele leven lang door. Je leert door te doen, te ervaren, onderuit te gaan en weer overeind te krabbelen. Samen met jouw ouders en de mensen die om jouw geven beklim je die soms oneindig lijkend hoge berg met zijn vele doodlopende en gevaarlijke paden, maar man wat leren jullie veel op weg naar die top!
ZIEN MET JE OREN
Ga voor het kind en durf achter het label te blijven kijken om te ervaren wat dát specifieke kind nodig heeft om zijn unieke kwaliteiten tot groei en bloei te laten komen. Geloof me, als je durft mee te bewegen is een label echt niet nodig en is het onnodig om een kind te omkaderen met een hokje. Het kind vertelt jou op zijn eigen manier wel wat het nodig heeft en de beste manier om dat te kunnen horen is nog steeds met de oren van jouw hart, want die oren openen vaak onze ogen voor het ongeziene...
HET ONGEZIENE
Wat dikwijls ongezien blijft, zijn de -vaak onbewuste- verwachtingen van pap en mam voor het kind of zelfs de verwachtingen van een hele familie waar het kind aan moet voldoen. Wat ook vaak ongezien blijft is hoe vader of moeder in hun vel zitten, hoe de zwangerschap en geboorte was, de mogelijke reacties op vaccinaties of storende reflexen die invloed hebben op de gehele ontwikkeling van een kind enz. enz.
Een kind is zóveel meer dan een label!
Het label is alleen nog maar het topje van de ijsberg....
WEET-JE
Tom is mijn 'firestarter' geweest om verder te gaan kijken dan mijn neus op dat moment lang was en heeft een deurtje geopent dat nooit meer dicht is gegaan.
Joëlle is uiteindelijk zelf het onderwijs ingegaan en ik weet zeker dat zij de kinderen daar écht zal en kan zien voor wie zij zijn.
Stef werkt als steward, vliegt de hele wereld over en heeft als doel om piloot te worden. Ik weet zeker dat hij de passagiers tijdens de vlucht net dat ene stukje extra mee geeft.
NB. Alle namen zijn gefingeerd
Lees hier het artikel in de Volkskrant:
